POLEN, busreis september 2018.
We passeren de Grens Duitsland en Polen. Ons 1e nachtje in Polen.
Stalg Luft III.
We bezoeken eerst Stalg Luft III, in Zagan. Een oorlogsgevangenkamp in de 2e W.O., voor gevangen genomen luchtmacht personeel. The Great Escape, is een film over een ontsnapping, o.a. van 1 Nederlander, Bob van der Stok. We bezoeken het museum, krijgen een rondleiding. Zien wat de gevangene allemaal gebruikten voor de bouw van de tunnels en de ontsnapping. Gedenksteen Stalag III. De namen zijn van de neergeschoten vliegeniers in 1944.
Bob van der Stok (1915-1993) is de enige Nederlander die is ontsnapt.
Prinses Marianne van Oranje-Nassau, Slot Kamenz.
We bezoeken slot Kamenz (88 bij 60 meter), de woning van prinses Marianne van Oranje-Nassau (1835-1845). Marianne woonde in het kasteel met haar man en kinderen tot de scheiding. Marianne (blauw) in het glas in lood raam.
Mariane (1810-1883) was een dochter van koning Willem I der Nederlanden. Marianne kwam in 1813 naar Nederland. Ze woonde Lange Voorhout 34, Paleis Noordeinde en Huis ten Bosch. Zomers was ze op Paleis het Loo.
Na de rondleiding kijken we nog even in de kerk onder aan de Harthaberg.
Wroclaw.
Ons hotel is in Wroclaw, t.o. het station. Na het diner wandelen we even naar het centrum, eerst zien we het monument op een druk kruispunt, de mensen gaan de grond in en komen later er weer uit. Een symbool van voor en na het communisme. Marktplaats met het oude stadhuis. Bij glasplaten de prachtige fontein, Fontanna Zdroj. In Wroclaw zijn ruim 300 kabouter beeldjes, die door de stad heen staan, allemaal verschillend. Bij het station zijn we bij ons hotel.
Wat een mooi gezellig stadje!
Wroclaw.
We krijgen eerst een rondtour door de stad Wroclaw en zien de Sky Tower, het hoogste (2.15 m.) gebouw van Polen van $ 400 miljoen. We wandelen met een gids over de Tumski Bridge (1888-1892), een stalen brug over de rivier de Oder met uitzicht op St. Mary 's Church. We gaan naar het Kathedralen Eiland en bezoeken de Kathedraal St. Johannes de Doper. In de Kathedraal van Wroclaw. We wandelen langs de Botanische tuin. De kabouters zijn weer overal in Wroclaw. Ze zij ongeveer 15 cm. hoog.
Wroclaw.
Marktplaats met het raadhuis. Raadhuis van de zijkant. Plein achter het raadhuis. Horen, zien en met een rolstoel door de stad kunnen. Het zoutplein met de fontein op het zoutplein.
Wroclaw.
De glazen wanden met een prachtig fontein. Met uitzicht op de mooie gevels. Vanaf een bankje zicht op het raadhuisplein, zie l.o. de kleine kabouters die een steen willen rollen (foto hierboven). Operagebouw Wraclow. Het nog enkele kabouters. Eentje staat op een stukje vinger. Gedenksteen Stalinisme. Corpus Christi Church
Auschwitz.
We rijden langs Auschwitz, indrukwekkend. Wij bezoeken later een kleiner concentratiekamp van de 2e W.O.
Krakau.
In Krakau krijgen we eerst een rondleiding, we wandelen eerst omhoog naar Wawel. Via de poort gaan we naar binnen en bezoeken we de Kathedraal, zien de oude opgravingen en het Koningsslot. Natuurlijk kan je ook met paard en wagen.
Krakau.
Vanaf Wawel lopen we naar de Lakenhal en zien eerst rechts de St. Adalbertkerk, daarna links. Helaas is de Basiliek St. Maria Church gesloten wegens renovatie. Ernaast staat de St. Barbara Church. Maar er is genoeg te zien en we genieten van de gebouwen, bellenblaas voor de kinderen, kijken in en rond de Lakenhal, van de vele duiven, de paarden met koetsjes en het hoofd (kunst en je mag erin).
Krakau.
We bezoeken de St Barbara 's kerk, hier gaan we even naar binnen. De kerk staat naast de Mariakerk (helaas gesloten).
Krakau.
Op de terugweg bekijken we enkele kerken. Eerst de Dominicanenkerk, de Basiliek Holy Trinity. Daarna de Sint Petrus en Paulus kerk, met ervoor 12 beelden van de Apostelen, op het Maria Magdalena Plac, met ernaast de St. Andrew Kerk (1079-1098). We kijken even binnen.
Krakau.
We bezoeken het Oskar Schindler 's emaillefabriek. Oskar Schindler (1908-1974). Zijn kantoor. De emaille pannen. Verder is het een museum over de 2e W.O.. Krakau. Toegangspoort tot Oskar Schindler 's emaillefabriek.
Oskar Schindler heeft in de 2e W.O. meer dan 1000 Joden gered.
Wieliczka,
We bezoeken de zoutmijn Wieliczka en dalen heel, heel veel trappen naar beneden. We zien prachtige beelden, een mijnwerker met paard. In de St. Anthony Chapel veel beelden. In de St. Kinga's Chapel zien we veel mensen en een muzikant. Ook het beeld van Jozef en Maria met het kindeke Jezus. Paus Johannes Paulus II. En nog een kapelletje. We hebben 3 km. gewandeld in de mijn, 350 m. onder de grond. Indrukwekkend dat de beelden, kroonluchters e.d. van zout zijn gemaakt. In 30 sec. brengt de lift ons weer boven.
Krakau.
We rijden met de bus langs de lege stoelen op het Heldenplein. Een monument van lege stoelen als symbool voor de leegte die achterbleef na de definitieve ontruiming van het getto in 1943.
Krakau.
We rijden over de Wisla. Dan bezoeken we de Joodse Wijk in Krakau. Eerst bekijken we de Stara Synagoge, de oudste en belangrijkste.
Krakau.
Verder bezoeken we in de Joodse Wijk de Remu Synagoge, bekijken de graven in de muur van omgekomen Joden in de 2e W.O. en de oude Joodse begraafplaats (slecht onderhouden ondanks de intree die je betaald).
Krakau, de Joodse Wijk Kazimierz.
We wandelen door de Joodse Wijk in Krakau en zien het beeld van Jan Karski, een Poolse verzetsmilitair. Een eer om even naast hem te zitten.
Jan Karski rapporteerde in 1942-1943 over de situatie in Polen, met name over de vernietiging van het getto in Warschau en de vernietigingskampen aan de Poolse regering en Westerse bondgenoten. Daarna gaan langs oude synagoge 's en naar de markt kraampjes op Plac Nowy.
Kazimierz is een Joodse wijk waar in de 15e eeuw de Joodse mensen van Krakau en omgeving moesten gaan wonen.
Krakau.
De Izaak Synagoge en de Tempel Synagoge in Krakau met zijn mooie ramen.
Krakau.
Basaliek Bozego, een gotische kerk gesticht door koning Casimir III de Grote in 1335.
Krakau.
We lopen langs de Draak, hij spuwt vuur elke 4 min. Zien het monument van Jozef Pilsudski. Langs de Wista lopen we naar de bus.
En we gaan weer verder met de bus.
Krakau, wat een mooie, boeiende stad met de Wavel Kathedraal, de Lakenhal en omgeving, de Joodse wijk Kazimierz en de Wieloczka zoutmijn (net buiten Krakau).
Czestochowa,
We bezoeken de bedevaartsoord in Czestochowa. In de basiliek hangt de zwarte Madonna. In de basiliek is een mis bezig, de toeristen lopen aan de zijkant in de basiliek. We zien de zwarte Madonna en lopen erachter langs en komen zo aan de andere kant van de basiliek. Aan de muren in de basiliek hangen allerlei voorwerpen, o.a. krukken. Nadat we de kerk (hieronder) bekijken gaat er een scherm voor de zwarte Madonna, ze is een paar uur per dag niet te bezichtigen, de basiliek is dan bijna leeg.
Het voelt heel bijzonder om zo door een basiliek te lopen, erg tegenstrijdig. Van de ene kant voel je je bezwaard om zo tijdens een dienst rond te lopen maar toch ook weer heel bijzonder om het te doen.
Czestochowa,
Zwarte Madonna en Zwarte Madonna achter een scherm.
Uitleg:
1= Doek met bloed van Paus Johannes Paulus II van de moordaanslag in 1981.
2= Gouden roos van Paus Johannes Paulus II
3= Offer van Paus Benedictus XVI
4= Gouden roos, offer van Paus Franciscus
5= Offer van de Poolse vrouwen aan de Zwarte Madonna.
Monument voor de 89 Poolse slachtoffers, van het vliegtuigongeluk van het regeringsvliegtuig in 2010, waaronder de president en zijn vrouw.
Czestochowa.
In de kerk en ridderzaal van Czestochowa. In de schatkamer mag je geen foto 's maken, hier ligt een verzameling van kunstschatten, dit zijn giften aan de Madonna geschonken.
Warschau.
Ons hotel is in een voorstad van Warschau. Ernaast is een leuk meertje. We maken een wandeling rondom. De zon gaat onder.
Warschau.
We rijden, langzaam Warschau binnen. Een beetje regen.
Warschau, Lazienki Park.
We maken eerst een wandeling door het Lazienki Park, 76 ha. We hebben het eerste kwartiertje een beetje regen. Het is een park- en paleiscomplex.
Het Frederic Chopin Monument (1810-1849). De Koninklijke laan, we zijn niet alleen. Old Oranjerie. Paleis op het eiland, met het bruggetje over het kanaal. Museum. Myslewicki Paleis.
Warschau.
In de verte het Paleis van Cultuur en Wetenschap, een geschenk van Stalin aan Polen, het is 231 m. hoog. We rijden langs de Kunstgalerij. De Alexanderkerk. En door Warschau. Voor het plein van het Koninklijke Paleis. Langs het Presidentieel Paleis in Warschau. Karmelietenkerk, ook wel Kerk van Maria Hemelvaart en St. Jozef, 17e eeuws. Deze kerk liep weinig schade op in de 2e W.O. De eerste houten kerk op deze plaats is in 1643 gebouwd. Er staat een beeld van een Poolse dichter naast. Dan zien we de St Jozef Kerk, de 1e houten kerk is van 1651, de huidige kerk is van 1728 en niet verwoest tijdens de 2e W.O. We rijden nog steeds door Warschau en alle foto 's vanuit de bus.
Warschau.
Warschau, het monument van de weggevoerde Joden. tegenover het Polin museum. Dit museum gaat over de geschiedenis van de Poolse Joden. Je kan er alleen naar binnen door een detectie poortje.
Warschau.
Monument met kruisen. Het is een monument voor de vermoorden in het Oosten. Een treinwagon vol kruisen. Foto 's zijn genomen vanuit de bus.
Warschau.
Warschau, allerlei leuke straatjes in de binnenstad. 4=Vestingmuur, 14e eeuw. 6=Piwnastraat.
Warschau.
Het Koninklijke Paleis, 16e eeuw. Wat een gezellig plein, Plac Zamkowy, bij het Koninklijke paleis. Onder het plein is een verkeerstunnel. De vestingmuur is van de 14e eeuw. We gaan ook even op de binnenplaats van het Koninklijke Paleis kijken. Als we via een andere poort er weer uit gaan zien we de brokstukken van de oude pilaar liggen, de pilaar is meerder malen tijdens oorlogen kapot gegaan en ligt nu hier. De Zygmunt-zuil voor het Koninklijke Paleis, 22 m. Vanaf dit plein loop je zo de oude binnenstraatjes van Warschau is. De achterkant van het Koninklijk Paleis.
Warschau.
Het voetbalstadion in Warschau. Fiets. Beertje en een mannetje in het raam van een hotel.
Warschau.
Het oude stadsplein. Tijd voor een terrasje met uitzicht op het stadsplein, heerlijke aardappel pannenkoekjes en zalm. 2-links is ons terrasje. Genieten van de muziek en vogeltjes.
Warschau.
St. Martins 's kerk. De bouw is in 1353 begonnen. Zoals vele gebouwen is ook deze kerk in 1944 verwoest. De kerk is weer opgebouwd in originele stijl, binnenin is de kerk modern. Behalve het gedeeltelijk verbrande kruisbeeld.
Warschau.
St. John 's Kathedraal, Basiliek van Johannes de Doper. In de 2e W.O. is bijna compleet verwoest. Al in de 13e eeuw was hier een kerk, het is de oudste van Warschau.
Warschau.
Kerk van Onze Lieve Vrouw van Genade, de kerk is van 1609-1626. Afbeelding van Onze Lieve Vrouw van Genade. Voorin de kerk hangen allemaal kralen. Schip met een Kapel van aanbidding. Hij staat naast St. John 's Kathedraal.
Warschau.
St. Anna Kerk. Het Koninklijk Paleis, St. Anna Kerk en de Zygmunt-zuil en het Slotplein, Plac Zamkowy. In de kerk, met achterin het orgel.
Bloemenstalletjes zie je veelvuldig bij begraafplaatsen, het is de gewoonte om in Polen elke zondag verse bloemen te leggen op het graf (foto vanuit de bus).
Grunwald.
We bezoeken waar de slag van Grunwald plaats vond in 1410. Een grote veldslag in 1410 tussen Polen en Litouwen tegen de Duitse Orde, de laatste verloren 18.000 soldaten. Het monument staat op een heuvel. Met een mooi, vredig uitzicht!
Er zijn heel veel vogels in Polen, ook heel veel bossen waar ze een heerlijk leventje hebben.
Elblag-Ostroda Kanaal, Kanal Elbaski.
We maken een bijzondere boottocht over het Elblag Kanaal. Het kanaal is in 1860 geopend. Het heeft 5 hellende vlakken, de boten gaan via rail de hoogte overbruggen. Er is een hoogteverschil van 100 m. De boten komen op een platform en gaan dan over land omhoog/naar beneden. De lengte van het kanaal is 82 km. We kijken ook in de machine kamer waar de kabels e.d. te bekijken zijn. Het is de enige kanaal te wereld waar je zo omhoog/naar beneden kunt! We eten een broodje worst en lekker appelgebak op de boot. Bijzonder leuk boot tochtje!
Polen.
Mooie rivieren.
Malbork.
Maquette vlak voor de ingang bij de vesting van Malbork. De verwoesting van de vesting in 1945.
Malbork.
We krijgen een rondleiding door de kasteel van de Teutoonse te Malbork. Malbork was van 1309-1437 het machtscentrum van de Duitse Orde. Toen heette het Slot Mariënburg. Het is gigantisch groot, het grootste bakstenen kasteel ter wereld. Prachtig om door te wandelen en iets van deze geschiedenis op te snuiven. Er is heel veel te zien. Mooi! Bijzonder het beeld van een Pelikaan die zijn jongen eten geeft.
Het kasteel is gebouwd door Teutoonse ridders, gevluchte Christelijke kruisvaarders na militaire nederlagen in het Heilige Land.
Malbork.
We bekijken Kasteel Malbork vanaf de brug over de Nogat. De laatste 2 foto 's zijn vanuit de bus aan de andere kant van de rivier de Nogat.
Mennonieten.
We gaan bij de Mennonieten lunchen. Mennonietensoep, brood met een smeerseltje en augurken. Lekker in het zonnetje even wachten tot het eten klaar is.
Naast de Mennonieten boerderij was nog een kerkje en een aantal graven.
Sutthof.
We bezoeken Stutthof, dit is het 1e concentratiekamp. Het werd als laatste bevrijd. De gaskamer en het crematorium werden in 1943 gebouwd. Er zaten ongeveer 110.000 mensen, tussen de 60.000 en 85.000 mensen zijn hier omgekomen. Indrukwekkend.
Westerplatte.
We bekijken Westerplatte. Hier begon de 2e W.O. op 1 sept. 1939, het ligt op een schiereiland bij Gdansk. Er is nog een bunker en barak. Ook graven van gesneuvelden. Er staan borden met info. De Paus is hier in 1887 geweest en heeft iets op geschreven, staat onder het beeld (loop van een geweer).
Gdansk.
Stadion (2011) Arena Energa, 42.105 zitplaatsen. Hoogte 45 m, lengte 236 m.
Gdansk.
We rijden Gdansk binnen en zien de 1.2 km. lange flat/woonblokken zigzaggend aan elkaar. Nog van de tijd van het communisme.
Gdansk.
We wonen een korte mis bij in de Kathedraal van Oliwa, Basilica Minor Oliviensis, indrukwekkend. We rijden voor het centraal station, (1900) van Gdansk langs. Een eindje verderop zien we nog een stukje Berlijnse muur in Gdansk.
Leninwerf, Gdansk.
We kijken bij het Solidariteitsmonument van de Leninwerf in Gdansk, hier was de havenstaking geleid door Lech Walensa. Er staan 3 hoge kruizen, 42 m., met scheepsankers. Het herdenkt de havenarbeiders die hier zijn doodgeschoten. Het verzet was in 1956, 1970, 1980 en 1981. Onze gids maakt het bezoek nog indrukwekkender, ze verteld dat zij als kind uren in de rij heeft gestaan voor 1 kilo suiker, er was nl. bijna niets in de winkels te koop. Wij herinneren ons allemaal de actie in 1982: Help Polen de winter door. Nu is Polen een redelijk rijk land, het is een goedkoop land, de lonen zijn lager. Maar de auto 's die hier rond rijden zijn groot. Het vrachtverkeer is enorm. Enorm veel fabrieken (goedkope grond). De steden zijn groot en mooi. Alleen de meeste dorpjes zien er nog vervallen en arm uit.
Gdansk.
Brama Stagiewna toren. De Groene Brug over de Wisla, met uitzicht op de oude haven Mottlau, aan het einde de Kraanpoort (bruin met rood dak). De kraan Zuraw Gdanski is van hout, gebouwde 1444. We zien de Groene Poort, de Brama Zielona en kijken door de poort naar de Lange straat. Maar wij gaan eerst langs de kade lopen en via de volgende poort St. Mary door de Vrouwenstraat. De vrouwenstraat is een pittoresk straatje met kunstgaleries en juweliers. De Four Quarters Fonteinen. Door de Lange Straat, een prachtige straat, hier heerlijk op een terrasje gezeten, voor een pizza. Een mooie gevel, van Academie Sztuk Pieknych, met een bruidspaar.
Gdansk.
Royal Chapel. De barokke kapel hoort bij de St. Mary 's kerk.
Gdansk, Bazylika Mariacka.
De Basiliek, Santa Maria kerk, Bazylika Mariacka, het grootste bakstenen gebouw in Europa. De kerk is in 1343 gebouwd en dat duurde 160 jaar. Er kunnen 20.000 mensen in de kerk. Het is in de 2e W.O. volledig verwoest. De toren in 80 m. hoog.
Gdansk.
Het raadhuis, de toren is 82 m. De 1e is te zien door de Zlata Brama, de gouden deur.
Gdansk, Gouden Poort.
We lopen door de Gouden Poort, Zlota Brama. We zien de Brama Wyzynna. Dan kijken we bij het Barnsteenmuseum (gesloten) dus we lopen erom heen en gaan weer door de Gouden Poort naar de Lange Straat. Het rode gebouw naast de poort is het Hof van de Broederschap van St. Joris (1487-1494). In de poort zien we het raadhuis. Hier nemen we een lekker ijsje.
De Lange straat en zijn poorten zijn de Koninklijke Route.
Gdansk.
De Neptunus Fontein in de Lange Straat voor Athur van Hof (witte Huis). Onder ons "Pizza"terrasje in de Lange Straat. Nog enkele mooie huizen, 2 groene zijn: Holland House. Het Artushof. Nummerplaat van auto uit Gdansk.
Veel van de binnenstad van Gdansk is in de 2e W.O. vernield en is na de oorlog in zijn vroegere glorie hersteld.
Gdansk.
We moeten terug en gaan via de Groene Poort terug naar ons hotel, we moeten nog inchecken en eten. Wat hebben we genoten van het mooie weer en een prachtige stad. Vanaf een andere brug vlak bij het hotel gaat er nog een brandweerauto langs.
Gdansk.
Vanaf ons balkon kunnen we de stad nog zien. De Basiliek, Maria kerk is goed te zien. En ook het Barnsteenmuseum. We gaan eten en daarna lekker zwemmen.
Polen.
Zomaar wat kiekjes vanuit de bus, dit is het boerenland in Noord Polen. Langs de wegen veel schermen en altijd hekken tegen het wild. De eerste dagen door het zuiden van Polen hebben we heel, heel veel bos gezien. Op de laatste foto zie je de stad Torun in de verte en de rivier de Wisla.
Mariabasiliek van Lichen, Polen.
We bezoeken de Mariabasiliek, Je kan hem al van de verte zie (foto vanuit de bus). De basiliek is in 1994-2004 gebouwd. De Mariabasiliek van buiten. Via de grote ingang gaan we naar binnen. We lopen door de basiliek en zien de 2 zijbeuken. De basiliek is rijk versiert.
De basiliek is 102 m., lang en 77 m. breed. De toren is 141.5 m. hoog. Er zijn 7000 zitplaatsen. Het is de grootste basiliek van Polen. Voor de ingang ligt de trap met 33 treden, symbool voor Jezus die 33 jaar werd. De basiliek is in 2005 door paus Johannes Paulus II tot basilica minor verheven. Het symbool Onze Lieve Vrouw van Smarten is van 1772, het toot Maria met haar gouden mantel. Het is de 5e grootste basiliek van Europa. Het is een belangrijk katholieke bedevaartkerk.
Mariabasiliek van Lichen, Polen.
We lopen nog even door de tuin en zien het beeld van de Paus. Er is een rozentuintj. Een mooie zonnewijzer, het is 2 uur. Ook een gedenksteen van Gdansk.
We komen in de 1e file op de een na laatste dag in Polen. Nog 1 nachtje in Polen.
Ons laatste hotel, dicht bij de Duitse grens. Bij een groot vrachtwagen parkeerplaats waar nog een supermarkt is voor onze laatste Zloty 's. Het diner is in de Wigwam, de chauffeur weet dat we patat zonder mayo krijgen en haalt in de supermarkt een pot mayo voor de hele groep, mmm. De laatste dag, we gaan vroeg weg en zien de zon opkomen als we in de bus rijden. De rivier de Oder, de grens Polen-Duitsland. Adamsee in D. Politiecontrole voor de bussen ( o sorry, mocht geen foto maken).
Polen heeft prachtige steden om te bezoeken. Ook kun je veel leuke dingen doen en zien. Het is voor ons een goedkoop land. De natuur en dorpjes vond ik niet bijzonder. Maar zeker geen spijt van de reis, weer veel van de geschiedenis opgehaald. En een leuke groep en chauffeur. In september ook nog eens prachtig weer.